ภาพโดย : ปภาวัฒน์ ปานบำรุง

ความประทับใจจากงานที่ทำให้ขับรถยนต์ได้

เมื่อสี่ปีก่อน รู้สึกอยากไปเรียนไกด์ (มัคคุเทศก์) จะได้เป็นอาชีพ เรียนแล้ว ก็ยังไม่รู้ว่าจะเริ่มอย่างไร มาเจอไกด์คนหนึ่งก็ไปขอทำงานเสริม เขาพามารู้จักกับบริษัทจัดกิจกรรมยิงปืนสำหรับนักท่องเที่ยว ได้มาลองทำงานสองสามครั้ง แต่ตอนนั้นคือมีโควิด19 รัฐบาลปิดเมือง บริษัทก็ปิด ตกงานทันที

ผมจำได้แม่นยำ ได้สัมภาษณ์วันจันทร์ เริ่มงานวันพุธ 6 พฤศจิกายน 2562 แม้จะเป็นช่วงเวลาสั้น ๆ ผมรู้สึกดีมากในช่วงทำงานที่นั่น เพราะเขาทำให้ผมขับรถเป็น ต้องขับจากร้านไปรับลูกค้า จากที่ขับรถแบบเงอะงะๆ ในลานจอดรถ ไม่กล้าออกถนนใหญ่ พี่เขาสอนให้ผมลองขับ จนไปเรียนสอบใบขับขี่ และได้ขับทุกวันนานสี่เดือน ทั้ง ๆ ที่ก่อนหน้านี้ ผมไม่เคยได้สตาร์ทรถสองคันที่จอดในบ้านเพราะที่บ้านห่วงว่าจะขับรถชนใคร ๆ เขาห่วงเหมือนว่าผมยังเป็นเด็กวัยรุ่น

ต้นปี 2565 ได้ทำงานบริษัทด้านโลจิสติกส์ (shipping) ก่อนสมัครไปลงเรียน เพื่อได้ประกาศนียบัตรมาสมัครงาน เพราะคิดว่าเป็นสายงานที่รอด มีอนาคตสดใส แต่พอทำจริง มันไม่ใช่ ๆ ไม่ชอบ มันวุ่นวาย แต่ก็ทำนานกว่าหกเดือน ตอนนั้นผ่านช่วงทดลองงานแล้ว รับผิดชอบงานเอกสาร ป้อนข้อมูลเข้าระบบ พอกลางปี ได้เริ่มทำไกด์พาร์ทไทม์

เดินหน้าเป็นไกด์เต็มตัว

ปลายพฤศจิกายน 2565 เจ้าของบริษัททัวร์ชวนมาทำเต็มเวลา จึงได้มาทำไกด์สกูตเตอร์ สนุก ได้เจอคนหลายประเภท แก้ไขปัญหาสถานการณ์เฉพาะหน้า เช่น ลูกค้าป่วน ลูกค้าโวยเรื่องอาหาร

ลูกค้าจะเป็นแบบชอบลุย ๆ ได้สัมผัสบรรยากาศชีวิตคนในท้องถิ่นของย่านต่าง ๆ เช่น ตลาดนัด วัด วัดซางตาครูส บ้านริมคลอง ตรอกแขวนคอ เยาวราช

ผมพาเที่ยวสามเส้นทาง คือทัวร์สกูตเตอร์เส้นทาง 10 กิโลเมตร จะไปเส้นทางเขตคลองสานเพราะถนนดี วันจันทร์ วันพฤหัสบดี วันเสาร์ มีตลาดนัดท้องถิ่น ทัวร์จักรยานจะไปทางเลียบคลองย่านตลาดพลู และลงเรือเที่ยวคลองขึ้นลงที่วัดนาคกลาง และวัดสังข์กระจาย และทัวร์สกูตเตอร์ที่บางกะเจ้า

รายได้อยู่ได้ มีงานเกือบทุกวัน ได้ค่าจ้างเป็นรอบ ๆ ละสามชั่วโมง วันละสามรอบ ผมรับงานอย่างน้อยวันละสองรอบ ค่าจ้างขึ้นอยู่กับจำนวนลูกค้า รอบลูกค้าไม่เกินห้าคน ถ้าเกินห้าคนจะคิดค่าแรงเพิ่มตามจำนวนลูกค้า ถ้าทำสามรอบจะต้องพักวันรุ่งขึ้น มันล้า เจอแดด เจอฝน เราเป็นฟรีแลนซ์ที่ทำงานกับบริษัททุกวัน และสามารถรับงานนอกด้วยได้ เราจึงไม่มีสวัสดิการ

รู้สึกว่าทำได้ดีมั้ย

ผมได้รู้จักลูกค้ามากขึ้น เช่น ชาวยุโรป อเมริกา เขามีเลนจักรยาน และเช่าสกูตเตอร์ ทักษะเขาดี แต่ถ้าเป็นเอเชีย จีน ฮ่องกง มักจะมีคนขับไม่เป็น เพราะทางโน้นเขายังไม่ถูกกฎหมาย ห้ามขับในเมือง หรือสิงคโปร์เขาไม่ใช้จักรยาน เขาขับรถยนต์เท่านั้น ถ้าเจอลูกค้าขับไม่เป็น ผมจะปรับรูปแบบ เช่น เดิน หรือนั่งจักรยานยนต์ตามกลุ่มไป

ผมเห็นน้องได้ทิปเยอะ ผมได้น้อย และไม่ได้เลย ผมแชร์กับน้องในทีม น้องบอกว่า ‘พี่ตึงไปหน่อย พูดเล่นบ้าง ลดการพูดแบบเป็นทางการลงบ้าง’ คือผมติดภาษาทางการ มันเป็นงานที่ต้องใช้ประสบการณ์ ชั่วโมงงานสะสม การใส่ใจความต้องของลูกค้า

ต้องแก้ปัญหาเฉพาะหน้าอะไรบ้างตอนออกทัวร์

ลูกค้าขับสกูตเตอร์ไม่เป็น คือเขาจองมา แต่ขับไม่ได้ ผมจะให้ซ้อนท้ายจักรยานยนต์ตามไป ลูกค้าอยากไปจุดอื่น ลูกค้าหกล้ม มีครั้งหนึ่งโบกขอทางให้สกูตเตอร์เลี้ยวเข้าถนนทรงวาด ผมจำแม่นเลย ลุงขับฟีโน่สีเทาไม่ยอมหยุดให้ทาง ลุงมองตาเขียวปั๊ด พูดว่า ‘ถนนไม่ใช่ของอึนนะ’ ผมสะกดใจไว้ ผมรู้ว่าแถวเรายาว

ไกด์ทัวร์ทั่วไปเขาอาจมองว่าเราไม่เก่งอะไร เราต้องชำนาญเส้นทาง รู้สภาพถนน ซอย ปรับเปลี่ยนได้ ผมเน้นความปลอดภัย แต่ละรอบจะมีลูกทัวร์ห้าคน หากเกินห้าถึงสิบคนจะมีไกด์อีกสองคนคั่นกลาง และปิดท้ายขบวน ช่วยกันดูให้ทั่วถึง

มีอุบัติเหตุบ้างมั้ย

มีบ้าง ลูกค้าล้มเอง ยังไม่เคยมีอุบัตเหตุรถชน ถ้ามีจะเรื่องใหญ่ ทัวร์มีประกันอยู่แล้ว แต่เรามีวิธีขับให้ปลอดภัย คือ ขับชิดซ้าย ข้ามถนนเฉพาะทางม้าลาย ใช้เสียงนกหวีดสื่อสาร มีสายสะท้อนแสง และหมวกกันน็อก จริง ๆ แล้วงานก็เสี่ยงอุบัติเหตุ ผมลืมต่อประกันสังคมมาตรา 39 และยังไม่ได้ทำประกันอุบัติเหตุ

ได้ทำงานที่รัก มีความเปลี่ยนแปลงอะไรบ้าง

ตอนทำงานประจำ ได้เงินเดือนก็หมด ๆ ไป กิน เที่ยว ซื้อของ รู้ตัวว่าชิลจริง ๆ ไม่วางแผนอะไร แต่งานตอนนี้ทำให้ผมเห็นเงินเป็นก้อน ได้เงินเป็นรอบๆ และทำทุกวัน ผมจะคิดรอบคอบก่อนใช้เงิน กว่าจะได้เงินมาแต่ละบาทต้องลงแรงไปแค่ไหน มีกำลังซื้อนะ แต่ไม่ซื้อ

งานนี้ผมได้ปรับปรุงตัวเอง กล้าพูดมากขึ้น พูดให้ช้าลง บางครั้งต้องชวนคุยกระตุ้นความสนใจ ชวนถ่ายภาพ ชวนแวะชิมอาหาร มันวิเศษยังไงที่มาทัวร์กับเรา เรามีเส้นทางทัวร์ แต่เราจะปรับได้ ไม่ฟิต ปรับเปลี่ยนได้เป็นกรณี ๆ

ทุกวันนี้เรียนรู้ตัวเองมาตลอด ทำงานก็ปรับเรื่อย ๆ พยายามไม่เอาตัวเองไปเทียบกับคนอื่น ๆ ทำไมเพอร์ฟอแมนซ์เราไม่ถึงเขา จะมีคำถามนี้ในใจ ที่ผ่านมาพอจะเริ่มทำอะไรก็หยุด ๆ วนซ้ำ ๆ ตอนนี้จริงจัง ลงมือทำได้ ตั้งใจจะไปเรียนคอร์สภาษาจีนกลางพัฒนาต่อจากที่เรียนวิชาโทในมหาวิทยาลัย สอบวัดระดับเก็บไว้