อาชีพรับจ้างทำงานบ้าน หรือ “แม่บ้าน” อีกหนึ่งงานรับจ้างอิสระที่มีการจ้างงานมากในเมืองใหญ่ ให้บริการทำความสะอาดสถานที่ต่างๆ บ้านพักอาศัย ที่พักแบบคอนโดมีเนียม และสำนักงานต่างๆ พี่กุ๊กไก่เคยทำงานประจำในบริษัทให้บริการแม่บ้าน แต่ต้องออกจากงานเมื่อต้นปี เพื่อมาดูแลแม่อย่างใกล้ชิด ทำให้ไม่มีรายได้เหมือนแต่ก่อน พี่กุ๊กไก่จึงยังติดตามงานแม่บ้านในกลุ่มไลน์บริษัท และลองประกาศรับจ้างทำความสะอาดในเพจเฟซบุ๊กเพื่อจะมีงานเสริมอีกช่องทาง

‘กุ๊กไก่ สุดแสบ’ โพสต์ในเพจเฟซบุ๊ก หางานว่า ‘ท่านใด ไม่มีเวลาทำงานบ้าน เรารับบริการทำความสะอาดให้ท่านค่ะ แม่บ้านมีอุปกรณ์พร้อม และรับรีดผ้าตามบ้านด้วยนะคะ สนใจสอบถาม…’

“เราจะกดรับงานทันคนอื่นมั้ย ว่างก็จะรีบดูว่ามีงานมั้ย แต่อาทิตย์นี้ยังไม่มีงานเลย เพื่อนแนะนำ พี่ลองโพสต์ดูสิ หนูลองแล้ว ได้งาน เราคิดอยู่ว่า ใครจะมาจ้างเราหนอ หากเราไม่อยู่ในสังกัด เพราะเดี๋ยวนี้มิจฉาชีพเยอะ กลัวลูกค้าจะไม่ไว้ใจ เพราะเราไม่สังกัดบริษัท เราก็ลองดู หากไม่ได้ ก็จะหาวิธีอื่นต่อไป

“แฟนเป็น รปภ. และคั้นน้ำอ้อยขาย แฟนชวนให้ออกจากงานเพื่อมาช่วยคั้นน้ำอ้อย ทำได้สองสามเดือนก็ต้องมาช่วยดูแม่ เพราะน้องสะไภ้ป่วยจึงขอเอาแม่มาอยู่ที่ถนนวุฒากาศ เขตจอมทอง เราอยู่พุทธมณฑลสาย 2 ใกล้ทางเรา ให้เราดูแล แฟนก็เสนอให้ช่วยดูแม่เป็นหลัก ไม่ต้องช่วยคั้นน้ำอ้อย

“แม่อายุ 88 ปี ปีที่แล้ว แม่ล้ม ล้มตรงข้างเตียง ไม่เป็นอะไรมาก แต่หมอสั่งว่าห้ามเดิน เพราะ กระดูกเปราะบางมาก ไม่ควรเหยียบพื้นอีก อาจจะทำให้กระดูกอาจร้าว แล้วทิ่มตำภายใน ติดเชื้ออีก ทำให้แม่ไม่ได้เดินอีกเลย หนึ่งปีแล้ว แต่ยังลุกขึ้นนั่งทานอาหาร นั่งดูทีวี

“แต่เมื่อเดือนเมษายน แฟนประสบอุบัติเหตุรถล้ม หัวฟากพื้น นอนป่วยไม่กี่วันก็เสียชีวิต ตอนนี้มีลูกสาวคนกลางอยู่ด้วยกัน ลูกสาวอีกสองคนอยู่บ้านของเขา

งานแม่บ้านอิสระช่องทางหารายได้เสริม

“รับงานเอง ทำให้ดี หวังว่าลูกค้าจะจ้างต่อเนื่อง ลูกค้าประจำ หรือบอกต่อ ๆ รับงานบ้านในย่านตลาดพลู กัลปพฤกษ์ บางบอน เอกชัย บางแค เพราะไม่ไกลบ้านมาก และโดยสารรถประจำทางผ่าน

“เราสมัครงานประจำไม่ได้แล้ว บางบริษัทมีงานส่วนใหญ่อยู่ทางกรุงเทพ สมุทรปราการ เราไปไม่ได้ และไม่คุ้มค่าเดินทางเพราะต้องดูแลแม่ทุกเช้า และเย็น ดูแลพาแม่ไปหาหมอ รอบ 2-3 เดือน ก่อนไปหาหมอ ต้องวัดความดันไปให้หมอเพื่อรับยาที่ศูนย์บริการสาธารณสุข 29

“ข้อดีคือ เราเลือกเวลางานได้ รอบเช้า 9-12 น. รอบบ่าย คือ 14-17 น. ช่วงเช้าจะดูแลแม่ให้เรียบร้อยก่อนออกไป เอาน้ำยาทำความสะอาดแบ่งใส่ขวดเล็กๆ ไม้ม็อบแยกชิ้นส่วน เครื่องดูดฝุ่นตัวเล็ก ใส่ถุงหิ้วขึ้นรถประจำทางไปเอง บางบริษัทฯ จะมีกฎห้ามใช้ของๆ ลูกค้า เพราะป้องกันการทำอุปกรณ์ของลูกค้าเสียหาย แต่หากลูกค้าต้องการ เราก็ใช้ได้ ลูกค้ามีน้ำยาเฉพาะ หรือมีหัวเครื่องดูดฝุ่นเฉพาะพื้นที่ เช่น เตียงนอน

“ค่าจ้างรายชั่วโมง ชั่วโมงละ 150 กว่าบาท ไม่รวมค่าเดินทาง ค่าจ้างล้างห้องน้ำ 200 บาท ถ้าทำงาน 4 ชั่วโมง 500-600 บาท แต่ต้องคำนวนค่ารถโดยสารด้วย จึงไม่รับงานลูกค้าที่ไม่มีรถประจำทางผ่าน

“หากไปทำงาน จะให้ลูกสาวช่วยดูแลอาหารยายแทน เพราะลูกสาวทำงานเซเว่นรอบกลางคืน และมีหลานสาวแวะมาอยู่เป็นเพื่อน หลานสาวช่วยเช็ดตัวเปลี่ยนแพมเพิสให้ยายได้

ข้อดีของการสังกัดบริษัทให้บริการแม่บ้าน

“ปัญหาคือ ลูกค้าอาจจะไม่ไว้ใจ เช่น เรื่องฝีมือ ความปลอดภัย หรืออาจเป็นมิจฉาชีพ ลูกค้าเชื่อมั่นบริษัทอันดับแรก มีประกันของหาย ของเสีย จากการทำงาน และมีการตรวจประวัติอาชญากรรม

“บริษัททำการตลาด มีแพ็กเกจรายเดือน หรือรายปี ในราคาถูก หรือมีส่วนลด โดยเฉพาะลูกค้าสำนักงานต่าง ๆ บริษัทฯ ดูแลแม่บ้านโดยควบคุมเวลา งานเสร็จไม่เสร็จ ก็ต้องเลิกงานตามเวลา แม่บ้านต้องส่งข้อความว่าทำงานอะไรบ้าง และให้ลูกค้ารับทราบ ส่งปิดงานในมือถือไปก่อน หากจะทำต่อให้เสร็จก็ได้ แต่ต้องส่งงานก่อนตามเวลาที่กำหนดการจ้าง

“หากทำเกินเวลาต้องแจ้ง เช่น ลูกค้าให้พักกินข้าว พักเหนื่อย แต่จริง ๆ คือห้ามพัก ต้องทำให้ครบชั่วโมงงาน หรือเราขออนุญาตลูกค้า ‘ขออนุญาตนะคะ ขอพักทานอาหาร 10 นาที เดี่ยวจะทำชดเชยให้’ หากเกินเวลานาน แอดมินจะโทรมาตาม

‘จบได้แล้ว เสร็จไม่เสร็จ ต้องจบ’ แต่แม่บ้านมักจะปิดงานในมือถือแล้วทำต่อให้เสร็จ เพื่อลูกค้าจะได้พอใจ และจ้างในครั้งต่อไป

ลูกค้าโทรหาแม่บ้านเองได้หรือไม่

เขาบอกว่า ‘อย่าคิดว่า เขาเน้น อย่าคิดเองว่า อย่างนั้นอย่างนี้’ ปกติลูกค้าแบบแพ็กเกจจะต่อเนื่อง เขาติดตามสืบพบได้แน่อน

บริษัทก็ต้องรักษาลูกค้า ด้วยแพคเกจลดราคา การรับประกันความเสียหาย และคุณภาพงานของแม่บ้าน ส่วนบริษัทได้รายได้จากแม่บ้าน จะมีแรงจูงใจโดยให้โบนัส ให้เพชร ให้ดาว 5 ดวงสูงสุด ชื่นชมแม่บ้านทำงานเนี๊ยบ แม่บ้านขยัน และรับงานต่อเนื่อง เป็นไปได้ว่า แม่บ้านอาจจะทำเกินเวลา เพื่อให้งานเนี๊ยบ

เพิ่มทักษะงานเพื่อหารายได้

“จะไปอบรมงานรีดผ้า บริษัทฯ ให้ค่าแรงผ้า 40 ชิ้น 350 บาท แต่ไม่กำหนดเวลาทำงาน ปัจจุบันนิยมให้เตารีดไอน้ำ ทำงานเร็วขึ้น ปื๊ดเดียวเรียบเลย แต่เตารีดธรรมดา ต้องไถหลายครั้ง งานเสร็จเร็วขึ้น งานบ้าน และงานรีดผ้าจะแยกราคา ไม่คิดค่าจ้างรวมกัน “เราอาจจะต้องซื้อเตารีดไอน้ำราคาประมาณ 10,000-20,000 บาท เป็นอุปกรณ์รับงานของเรา เราต้องเอาเตารีดไปเอง เพราะบริษัทฯ จะกลัวเราทำเตารีดของลูกค้าเสียหาย แต่หากลูกค้าให้ใช้ของเขา ก็ใช้ได้ บริษัทฯมีประกัน หากแม่บ้านทำเสียหาย ลูกค้าจะต้องแจ้งบริษัท ๆ ประเมินราคาแล้ว แบ่งจ่ายร่วมกับแม่บ้านคนละครึ่ง แต่สามารถผ่อนจ่ายได้ เรามีส่วนเสียเหมือนกัน